Türk Dil Bayramı ve Yunus Emre’yi anma etkinlikleri kapsamında düzenlenen ve KMÜ Türk Dili ve Edebiyatı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İdris Nebi Uysal’ın verdiği konferansa Vali Murat Koca, Karaman Belediye Başkanı Ertuğrul Çalışkan, Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Münir Oktay, KOP İdaresi Başkan Yardımcısı Halil İbrahim Tongur, Genel Sekreter Ahmet Tüfekci, Karaman İl Emniyet Müdürü Mehmet Şahne, üniversite personeli, yurtdışından gelen misafirler, vatandaşlar ve öğrenciler katıldı.
KMÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Konferans Salonunda gerçekleştirilen konferansın açılış konuşmasını yapan Genç UNİKOP Öğrenci Topluluğu Başkanı Sinan Çınardal, “Bizi biz yapan değerlerin en önemlilerinden birisi şüphesiz dilimiz olan Türkçedir. Eğitim öğretim gördüğüm ve büyüdüğüm memleketimin Türk dilinin başkenti olmasından onur duyuyorum. UNİKOP Karaman buluşmaları ve Türkçe konferansı etkinliğimize katılımlarınızdan dolayı sizlere çok teşekkür ediyorum.” dedi.
Açılış konuşmasının ardından kürsüye gelen Doç. Dr. İdris Nebi Uysal emeği geçen herkese teşekkür ederek sunumu iki farklı başlıkta ele alacağını ifade etti. Doç. Dr. Uysal, konferansının ilk bölümünde Türkçenin gücü ve zenginliği, ikinci bölümünde ise Türkçeye bakışımız ve onu kullanış şeklimiz hakkında bilgi verdi.
“Şehirleri ve beldeleri temsil eden maddi ve manevi değerler vardır”
Şehirleri ve beldeleri temsil eden maddi ve manevi değerler olduğunu söyleyen Doç. Dr. Uysal, “Türk İslam coğrafyasında birçok şehrin kendini temsil eden kanaat önderleri olduğu gibi Karaman’ın da gönül erleri, büyükleri ve manevi şahsiyetleri vardır. Bu toprakların pek çok yerinde tarih ve kültür kokar. Karaman’ı diğer şehirlerden ayıran Türkçeyle ve Türkçenin zirve isimleriyle anılmasıdır. İçinde bulunduğumuz bu ay, Karaman tarihinde son derece önemli hadiselere sahne olmuştur. Her yıl Karaman bu ayda Mevlana’yı hasretle yad eder, Karamanoğlu Mehmet Bey’in anadili olan Türkçe hassasiyetini yüreğinde hisseder ve Yunus Emre’nin her biri insanlık, hoşgörü, sevgi dolu mısralarında bir araya gelir.” dedi.
“Dil kültür aktarımının en etkin aracıdır”
Doç. Dr. Uysal, dilin önemine vurgu yaparak şöyle konuştu: “Dil düşünmenin, öğrenmenin, bilmenin, hatırlamanın, kültür aktarımının en temel ve en etkin aracıdır. Gördüklerimizden, yaşadıklarımızdan ve ibretle baktığımız tarihten anlıyoruz ki asırlardır bizi birbirimize bağlayan, sarsılmaz köprüler kuran, anlaşıp hayatta kalmamızı sağlayan dinamiklerden birisi dilimiz Türkçedir. Dil, kültürel kimliğin kazanılması ve sürdürülmesini sağlayan temel araçlardan biridir. Bir dilin gücü o dili konuşan millet ve ülkenin siyasi, ekonomik, bilimsel gücü ile doğrudan ilgilidir.”
“Türk dilinin konumu”
Türk dilinin bugün itibariyle bulunduğu konum hakkında bilgiler veren Doç. Dr. Uysal, “Türkçe bugün 220 milyon konuşuru bulunan, yirminin üzerinde yazı dili ve lehçeye sahip bir dildir. Yer aldığı Altay dil ailesinin konuşuru en fazla olan koludur. Türkçe, tarihi derinlik olarak en az MÖ 3000 yılına kadar gidebilmekte. Türk dilinin en gelişmiş ve zengin kolu ülkemizde konuşulan Türkiye Türkçesidir. Ortaya çıkan bu rakamlar Türk dilinin dünya dilleri arasındaki yerini, gücünü ve itibarını gösteriyor.” dedi.
“Türkçenin günlük hayatta yanlış kullanımı”
Doç. Dr. Uysal konuşmasının ikinci bölümünde Türkçeye karşı bakışımız, Türkçeyi kullanabilmede ne denli başarılı ve ne kadar dikkatliyiz gibi konuları irdeleyerek “Dilimiz dünyadaki yaklaşık 7 bin dil içinde pek az dile nasip olan kültür ve medeniyet dili olma vasfına sahip. Bilimde, sanatta, felsefede, eğitimde sıkıntıya düşmeden kullanabileceğimiz bir dil var. Ama etrafımızdaki yazılara, tabelalara baktığımızda, dikkatimizi gazete ve televizyonlara yönlendirdiğimiz zaman Türkçenin geleceği konusunda bizi endişeye sevk eden olumsuz örneklerle karşılaşmaktayız.” dedi.
Konferansın devamında sosyal medyada karşımıza çıkan örneklere yer veren Doç. Dr. Uysal, “Günlük hayatımızda ‘flash’ şeklinde yazılan sözcük Türk Dil Kurumunda flaş şekliyle geçiyor. Lüks sözcüğünün ‘luks, lüx, lux’ şeklinde, dubleks ‘dublex’, faks ‘fax’ şeklinde yanlış yazımları var ve buna benzer örnekler çoğaltılabilir. Ayrıca günümüz gençlerinde yabancı kökenli sözcük kullanma özentisi var. Bitiş yerine finish, tam bakım yerine chek-up gibi kelimeler kullanılıyor. Bunun yanı sıra toplumun konuşma dilini yansıtan ‘bi dakka, gelces, şimdik, gitçen’ gibi kullanımlar da mevcut.” dedi.
Türkçe kelimelerdeki kısaltmalara ve fazla uzatmalara da örnekler veren Doç. Dr. Uysal, şunları dile getirdi: “Son zamanlarda ‘merhaba mrb, teşekkürler tşk, Allah’a emanet ol aeo, selam slm, kusura bakma kb, seni seviyorum ss’ şeklinde yazılıyor. Ayrıca tonlamaları gösterme, sözün etkisini artırma amacıyla harfleri tekrar etme şeklinde ‘offfff, öptümmm, alooooo, ayyy, hmmm’ gibi ifadeleri günümüz gençleri kullanıyor.”
“Türkçenin korunması için gerekli özen gösterilmeli”
Doç. Dr. Uysal örneklerin ardından Türkçenin kullanımına özen gösterilmesi ve korunması gerektiğine vurgu yaparak şunları ifade etti: “Eğitim programlarımız Türkçeyi sevdirmek temelinde olmalı, okullarda Türkçe öğretimine gereken önem verilmeli, basın yayın organları Türkçenin doğru kullanımına özen göstermeliler. Aydınlar, siyasetçiler insanları Türkçeyi doğru ve etkili kullanmaya teşvik etmeli. İş yeri adlarının kimliğimize uygun olması sağlanmalı. Kitaplar mutlak bir dil danışmanın onayından sonra yayımlanmalı ve en önemlisi Türk Dil Bayramı sadece Karaman’da değil tüm Türkiye’de büyük bir coşkuyla kutlanmalı.”
Konferans, Vali Murat Koca ve Belediye Başkanı Ertuğrul Çalışkan’ın Doç. Dr. İdris Nebi Uysal’a onurluk takdiminin ardından sona erdi.
KMÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Konferans Salonunda gerçekleştirilen konferansın açılış konuşmasını yapan Genç UNİKOP Öğrenci Topluluğu Başkanı Sinan Çınardal, “Bizi biz yapan değerlerin en önemlilerinden birisi şüphesiz dilimiz olan Türkçedir. Eğitim öğretim gördüğüm ve büyüdüğüm memleketimin Türk dilinin başkenti olmasından onur duyuyorum. UNİKOP Karaman buluşmaları ve Türkçe konferansı etkinliğimize katılımlarınızdan dolayı sizlere çok teşekkür ediyorum.” dedi.
Açılış konuşmasının ardından kürsüye gelen Doç. Dr. İdris Nebi Uysal emeği geçen herkese teşekkür ederek sunumu iki farklı başlıkta ele alacağını ifade etti. Doç. Dr. Uysal, konferansının ilk bölümünde Türkçenin gücü ve zenginliği, ikinci bölümünde ise Türkçeye bakışımız ve onu kullanış şeklimiz hakkında bilgi verdi.
“Şehirleri ve beldeleri temsil eden maddi ve manevi değerler vardır”
Şehirleri ve beldeleri temsil eden maddi ve manevi değerler olduğunu söyleyen Doç. Dr. Uysal, “Türk İslam coğrafyasında birçok şehrin kendini temsil eden kanaat önderleri olduğu gibi Karaman’ın da gönül erleri, büyükleri ve manevi şahsiyetleri vardır. Bu toprakların pek çok yerinde tarih ve kültür kokar. Karaman’ı diğer şehirlerden ayıran Türkçeyle ve Türkçenin zirve isimleriyle anılmasıdır. İçinde bulunduğumuz bu ay, Karaman tarihinde son derece önemli hadiselere sahne olmuştur. Her yıl Karaman bu ayda Mevlana’yı hasretle yad eder, Karamanoğlu Mehmet Bey’in anadili olan Türkçe hassasiyetini yüreğinde hisseder ve Yunus Emre’nin her biri insanlık, hoşgörü, sevgi dolu mısralarında bir araya gelir.” dedi.
“Dil kültür aktarımının en etkin aracıdır”
Doç. Dr. Uysal, dilin önemine vurgu yaparak şöyle konuştu: “Dil düşünmenin, öğrenmenin, bilmenin, hatırlamanın, kültür aktarımının en temel ve en etkin aracıdır. Gördüklerimizden, yaşadıklarımızdan ve ibretle baktığımız tarihten anlıyoruz ki asırlardır bizi birbirimize bağlayan, sarsılmaz köprüler kuran, anlaşıp hayatta kalmamızı sağlayan dinamiklerden birisi dilimiz Türkçedir. Dil, kültürel kimliğin kazanılması ve sürdürülmesini sağlayan temel araçlardan biridir. Bir dilin gücü o dili konuşan millet ve ülkenin siyasi, ekonomik, bilimsel gücü ile doğrudan ilgilidir.”
“Türk dilinin konumu”
Türk dilinin bugün itibariyle bulunduğu konum hakkında bilgiler veren Doç. Dr. Uysal, “Türkçe bugün 220 milyon konuşuru bulunan, yirminin üzerinde yazı dili ve lehçeye sahip bir dildir. Yer aldığı Altay dil ailesinin konuşuru en fazla olan koludur. Türkçe, tarihi derinlik olarak en az MÖ 3000 yılına kadar gidebilmekte. Türk dilinin en gelişmiş ve zengin kolu ülkemizde konuşulan Türkiye Türkçesidir. Ortaya çıkan bu rakamlar Türk dilinin dünya dilleri arasındaki yerini, gücünü ve itibarını gösteriyor.” dedi.
“Türkçenin günlük hayatta yanlış kullanımı”
Doç. Dr. Uysal konuşmasının ikinci bölümünde Türkçeye karşı bakışımız, Türkçeyi kullanabilmede ne denli başarılı ve ne kadar dikkatliyiz gibi konuları irdeleyerek “Dilimiz dünyadaki yaklaşık 7 bin dil içinde pek az dile nasip olan kültür ve medeniyet dili olma vasfına sahip. Bilimde, sanatta, felsefede, eğitimde sıkıntıya düşmeden kullanabileceğimiz bir dil var. Ama etrafımızdaki yazılara, tabelalara baktığımızda, dikkatimizi gazete ve televizyonlara yönlendirdiğimiz zaman Türkçenin geleceği konusunda bizi endişeye sevk eden olumsuz örneklerle karşılaşmaktayız.” dedi.
Konferansın devamında sosyal medyada karşımıza çıkan örneklere yer veren Doç. Dr. Uysal, “Günlük hayatımızda ‘flash’ şeklinde yazılan sözcük Türk Dil Kurumunda flaş şekliyle geçiyor. Lüks sözcüğünün ‘luks, lüx, lux’ şeklinde, dubleks ‘dublex’, faks ‘fax’ şeklinde yanlış yazımları var ve buna benzer örnekler çoğaltılabilir. Ayrıca günümüz gençlerinde yabancı kökenli sözcük kullanma özentisi var. Bitiş yerine finish, tam bakım yerine chek-up gibi kelimeler kullanılıyor. Bunun yanı sıra toplumun konuşma dilini yansıtan ‘bi dakka, gelces, şimdik, gitçen’ gibi kullanımlar da mevcut.” dedi.
Türkçe kelimelerdeki kısaltmalara ve fazla uzatmalara da örnekler veren Doç. Dr. Uysal, şunları dile getirdi: “Son zamanlarda ‘merhaba mrb, teşekkürler tşk, Allah’a emanet ol aeo, selam slm, kusura bakma kb, seni seviyorum ss’ şeklinde yazılıyor. Ayrıca tonlamaları gösterme, sözün etkisini artırma amacıyla harfleri tekrar etme şeklinde ‘offfff, öptümmm, alooooo, ayyy, hmmm’ gibi ifadeleri günümüz gençleri kullanıyor.”
“Türkçenin korunması için gerekli özen gösterilmeli”
Doç. Dr. Uysal örneklerin ardından Türkçenin kullanımına özen gösterilmesi ve korunması gerektiğine vurgu yaparak şunları ifade etti: “Eğitim programlarımız Türkçeyi sevdirmek temelinde olmalı, okullarda Türkçe öğretimine gereken önem verilmeli, basın yayın organları Türkçenin doğru kullanımına özen göstermeliler. Aydınlar, siyasetçiler insanları Türkçeyi doğru ve etkili kullanmaya teşvik etmeli. İş yeri adlarının kimliğimize uygun olması sağlanmalı. Kitaplar mutlak bir dil danışmanın onayından sonra yayımlanmalı ve en önemlisi Türk Dil Bayramı sadece Karaman’da değil tüm Türkiye’de büyük bir coşkuyla kutlanmalı.”
Konferans, Vali Murat Koca ve Belediye Başkanı Ertuğrul Çalışkan’ın Doç. Dr. İdris Nebi Uysal’a onurluk takdiminin ardından sona erdi.