ERMENEK’TEKI KÖMÜR OCAGI FACIASI

“Karaman ili Ermenek ilçesi, Güneyyurt beldesi yakinlarinda Cenne ( Pamuklu ) Kalesi batisinda Has Sekerler Madencilik’e ait kömür ocaginda su basmasi nedeniyle 18 isçi yerin altinda mahsur kaldi.” Devletin bütün imkânlari kullanildigi hâlde bugüne kadar isçilere ulasilamadi. Ilgili üç bakan orada kurtarma çalismalarini gece gündüz yönetmeye çalisiyorlar.
Ermenek’teki kömür ocaklarinin isletmeciler tarafindan kapatilip isçiler süresiz izin vermeleri haberi üzerine 13 Ekim 2014 tarihli “ermenek haber, ermenek gündem ve kgrt.net internet sitelerinde çikan yazimda isçileri süresiz izin verilerek sokaga atilamayacagini ve yeni çikan yasada elde edilmis haklarini isverenlerin ( bunlar 9 ocak, 9 ayri isletme ) vermesi gerektigini tespit edilen ücretin hesaba kitaba dayandigini özellikle yemek ve yol parasi kesmelerini, isletmecilerin klasina yakismayacagini yazmis ve barisçi bir yol izlemeleri temennisinde bulunmustum. Uyarimizi dikkate almadilar, isçilerin yol ve yemek parsini vermediler. Bu sartlarda çalisacaksaniz geliniz çalisiniz dediler. Isçiler gönülsüz isbasi yaptilar. Fecaattan sonra Sayin Cumuhurbaskani ve Basbakanimiz dahil herkesin öfkelerini üzerlerine çektiler.
Olaydan önce aniliyoruz ki maden ocaginda çalisan isçilere yemek ve yol parasini vermedikleri gibi üstelik de ise gelmez iseniz disaridan isçi getirtiriz söylemelerinde bulunduklari duyumu var. Isçiler geleceklerinden endise edip korktuklarindan isletmelerin isteklerine boyun egmek zorunda kaldilar.
Kömür isletmesindeki su baskini ve isçilerin yerin altinda kalmasi faciasi duyulur duyulmaz kurtarma ekipleri olay yerine kosup kurtarma çalismalari için büyük gayret sarf etseler de bir varlik gösteremediler. Simdi Soma Faciasi’ndan (1 ) sonra bu olay da yasaninca ilgililer bir “günah keçisi” aramaya basladilar: 1999 Marmara Depremi sonrasi bir yapsatçi olan Veli Göçer’e, olan onca ihmallerin, yönetim hatalarinin, eksikliklerin ve kusurlarin bedeli fatura edilmisti. Sanki depreme ve binlerce yikilan evlere, geçitlere ve fabrikalara Veli Göçer neden olmustu. Hâlbuki A’dan Z’ye zincirleme devletin bütün kuramlarinin hatalari, kusurlari ve ihmalleri vardi, ulusça agir bir fatura ödedik. Has Sekerler Madencilik Limitet Sirketinin islettigi ocaktaki su baskinina ve 18 maden isçisinin mahsur kalmasi ile ilgili olaya gelince, durum vahim, sonuç inceleme, sorusturma ve yargi sonucunda net olarak anlasilacak ama siyasi iktidarin ve onlarin yerel temsilcilerinin bu konuda agir ihmalleri var. Tek bir kisiyi Saffet Uyari günah keçisi olarak görüp suçlamak eksik bir yaklasimdir.
Iktidara yakinligi ile bilinen Yeni Safak Gazetesi Ankara Temsilcisi Abdülkadir Selvi’nin yazdigina göre, Cumhurbaskanimiz Sayin Recep Tayyip Erdogan , Ermenek’te is kazasina kurban giden isçilerin ailelerine söyle demis:
“Keske daha önce bir mektup yazsaniz ya da bir sekilde bize bunu bildirseydiniz, geregini yapardik.”
Baskanimiz Sayin Ahmet Davutoglu’da, Abdülkadir Selvi’ye göre,( 2 )
“ Ben de bu topraklarin insaniyim, Ulastirma bakani Lütfi Elvan sizin evladiniz.Onu bilgilendirseydiniz, biz takibini yapardik.”
Hâlbuki Ermenek’teki maden ocaklarinda isçi isveren iliskisi arasindaki anlasmazligi herkes biliyordu. Kaldi ki olaydan 17 gün önce büyük risk alarak isçi isveren arasindaki anlasmazligi bir çözüm olur düsüncesi ile yukarida da ifade ettigim gibi “ermenek gündem, ermenek haber ve karamanin sesi/kgrt “ internet sitelerinde yazdigim bir yazi ile duyurmustum. (3 ) Basini takip etmekle mükellef valilik birimleri ve Sayin Vali Koca’nin bu durumu bilmemesi mümkün degildir. Yesil Ermenek de yasanan olaylari ayrintili bir sekilde haber olarak çesitli sayilarinda verdi. Yesil Ermenek gazetesinin yazdiklari Sayin Bakan’a ulasmasa bile basin danismanlari tarafindan takip edilmesi ve duyurulmasi gereken çok önemli bilgilerdir. Il milletvekili Sayin Mevlüt Akgün de ocaklardaki sorunlari yakindan bilip ilgili birimlere ilettigi ve çözüm için gayret sarfettigi yöre insanlari tarafindan bilinmektedir.
Ne yazik ki Ulastirma Bakanimiz ve il milletvekili olan Sayin Lütfi ELVAN Bey Taseli Yöresi’nin yönetim, egitim, tarim, girisimcilik alaninda saglikli ve güvenli yönetilmesine yardimci olamiyor. Yanlis yerlerde yanlis adamlar çalistirilmasina vesile oluyor. Dün oldugu gibi bugün de biri hariç danismanlari yöreye karsi yabancidir. Nerede hizmet için çalisan parlak bir yönetici var o Ermenek’ten gönderilmistir, önceki kaymakamlardan Sayin Mehmet Demir ve danismanlardan Ali Aydogmus örneginde oldugu gibi.
Türkiye’de linyit madenleri mutlaka isletilmelidir, kapatilmak çözüm degildir, çözüm: uygar ülkelerde maden ocaklari nasil ve hangi sartlarda isletiliyorsa Türkiye’de ayni sartlarda isletilmeli, madenin isletildigi yöre insanina, isletmeciye, millete ve devlete refah saglamalidir. Internette rastladigim linyit isletmeciligi ile ilgili bir raporda “ Öyle anlasiliyor ki kömür ocaklarinda yer alti üretiminin artirilmasinda, büyük ölçüde mekanizasyon ve modernizasyon a gerek duyulmaktadir. Rekabet, serbest piyasa ekonomisi ve isletme kârliligi kosullarinda gerek yer alti isletmelerinde gerek açik isletmelerde kurulu kapasite kullanim orani, isgücü verimliligi, is organizasayonu, nitelikli personel istihdami dünya standartlarna çikarilmalidir.” derken linyit kömür isletmelerinde dünya standartlarina göre ne kadar geride oldugumuzun bir belgesidir.
Linyit kömürünün % 80’i termik santrallerde elektrik üretme amaçli tüketilmektedir. Türkiye’de elektrigin % 35-40 liniyit ocaklari yaninda kurulan termik santrallerden saglanmaktadir. Ithal kömürle çalisan termik santraller de vardir, Gökova örneginde oldugu gibi. Ülkemizde linyit rezervi 2,75 milyar tondur. Linyit rezervlerinin 1,6 milyar tonunu kapsayan kisimda isletmeler kömür çikarmaya devam etmektedirler. Türkiye’de 88 adet kömür sahasi vardir, bunlardan 27’si isletme, 20 adeti rodövansli ( kiralik ),41 tanesi de isletmeye kapali sahalardir. Cari açigin en büyük kalemi enerji (dogalgaz ve petrol ) oldugundan ülkemizdeki termik santrallerin ihtiyaci olan linyit ocaklarindan termik santrallere kömür çikartmak zorunludur. Enerjiyi yöneten kaynaklar göre kömür ocaklarina dayali elektrik üretme hedefi ülke bazinda % 50 olarak hedeflenmektedir. Bu nedenle düsük kalorili de olsa linyit ocaklarinda kömür çikarilmasina önem verilmektedir. Ermenek’teki kömür ocaklarina bagli termik santraller yoktur, orada çikarilan kömürler, fabrikalarda, küçük sanayi kuruluslarinda ve yakit amaçli çevre illere gönderilmektedir. Temennimiz bundan sonra kimse magdur olmasin, kimse aci çekmesin, insanlarimiz ölmesin.