Kamil Özdag Fen Fakültesi Fizik Bölümü Ögretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Erdem Uzun tarafindan yürütülerek KMÜ Bilimsel Arastirma Projeleri Komisyonunca desteklenen arastirmayla Karaman topragindaki radyoaktif özellikler mercek altina alindi.
Bölgenin Dogal Radyoaktivite Yapisi Arastirildi
Proje ile Karaman’in Ayranci ilçesinde Ayranci-Karapinar bölgesine kurulacak olan termik santral ve Karaman’a yaklasik 100 km mesafede kurulacak olan Mersin-Akkuyu nükleer reaktörü gibi iki farkli tesisin kurulmasindan önce bölgenin dogal radyoaktivite yapisinin tespit edilmesi amaçlandi. Yapilan tespitlerin ardindan elde edilen sonuçlar ilerleyen yillarda bölgede tesislerin kurulmasi ve bu tesislerde yasanacak olasi bir kaza durumunda çevreye yayilan radyoaktif atiklarin gözlemlenerek karsilastirma yapilmasini saglayacak. Böylece yapilan çalisma daha sonra gerçeklestirilecek arastirmalara referans olacak.
Karaman 48 Bölgeye Ayrilarak Toprak Numuneleri Alindi
Proje kapsaminda Karaman ili 48 bölgeye ayrilarak her bir bölgeden, bölgenin tamamini temsil edecek geometride toprak numuneleri toplandi ve radyasyon dozlarinin ölçülmesinde yaygin olarak tercih edilen TL (termolüminesans) yöntemi kullanilarak toplanan örneklerde birikmis olan radyasyon dozunun ölçülebilirligi arastirildi.
Örneklerdeki radyasyon doz analizinin yapildigi arastirma sonucunda elde edilen yüksek feding (sönümlenme) oranlari göz önünde bulundurularak ilerleyen dönemlerde de radyasyon doz ölçümleri yapilabilecek.
“Radyasyon, denetimli bir biçimde kullanilmali”
Yrd. Doç. Dr. Erdem Uzun günümüzde son derece yaygin kullanim alanina sahip olan nükleer teknolojilerin uygulanmasinda dikkat edilmesi gereken en önemli faktörün canli ya da cansiz maruz kalinan radyasyon dozunun kontrol altinda tutulmasi oldugunu belirterek, “Radyasyona maruz kalan canli ya da cansiz, tüm çevrenin radyasyon güvenligini saglamak amaciyla gerekli ölçümlerin yapilmasi ve radyasyonun denetimli bir biçimde kullanilmasi çok büyük önem tasimaktadir.” dedi.
Yrd. Doç. Dr. Uzun, gerçeklestirilen arastirmayla ortama önceden bilinçli olarak radyasyon detektörleri yerlestirmeden de Karaman il sinirlari içerisindeki toprak örnekleri kullanilarak dogal ya da yapay yollarla etrafa yayilan radyasyon dozlarinin ölçülebileceginin ortaya çikarildigini ifade etti.