KARAMANLI IVRIZLILER IZMIR KUSADASI`NDA BULUSUYOR

Ülke ve dünya tarihinde unutulmaz izler birakan Köy Enstitüleri yurdun degisik yörelerinde yörenin özelligine uygun her biri üniversite yerleskesi olacak kadar genis kirsal alanlara 21 Egitim- Ögretim yuvasi kurulmustu. Çocuk denecek yasta ögrenciler kendi elleri ile bu araziler üzerine agaç diktiler yüzlerce bina yaptilar. Su ve elektrik getirdiler. Is içinde, is araciligiyla, demokratik, katilimci bir Egitim-Ögretim anlayisi uygulandi. Egitimin her kademesini kapsayan ilk, orta ve yüksek bölümleri olan çok amaçli efsane haline gelen okullardi. Yerel özellikler de göz önüne alinarak insan merkezli bir Egitim-Ögretim programi islendi. Egitsel kollari, özgür okuma saatleri, elestiri, rehberlik, kendi içinde denetlemesi olan, is egitimi yani sira güzel sanatlarin her dali ve kültür derslerinin de agirlikli olan sistem uygulandi. Olabildigince çevreye açildi. Dönemine göre en yeni egitim teknolojisi uygulandi. Siddetin yer almadigi, hosgörülü ama kendi içinde disiplinli olan kisilik egitimi veren okullardi.
Zamanin Cumhurbaskani Ismet Inönü, Milli Egitim Bakani Hasan Ali Yücel, Ilkögretim Genel Müdürü Ismail Hakki Tonguç’un yaninda her kademede ilkeli, idealist, inanmis yönetici ve ögretmenin özveri ile görev üslendikleri kurumlardi. Bu okullara girmek için bes sinifli köy ilkokulunu bitirme kosulu vardi. Temel amaç köy kalkinmasinda iyi egitilmis egitici önderliginde kisi ve toplumu canlandirmak, okulsuz ve ögretmensiz köy birakmamakti. Yilin 12 ayinin 11 ayinda kis yaz araliksiz ders ve is uygulamasi yapilirdi Ögrencinin 15 ser gün ara ile yilda bir ay izin kullanma hakki vardi. Bugün Köy Enstitüleri proje ve ilkelerinden çikarilacak dersler uygulanmak istenen çagdas egitim anlayisina temel olusturulacak ilkeler oldugunu sanirim. Kurulan 21 Köy Enstitüsünden kisa sürede 17431 erkek,1398 kiz,8675 egitmen, 1599 saglik memuru yetistirilmistir.
21 Köy Enstitüsünden biride bizleri okulu Konya Eregli’de 1941 yilinda kurulan Ivriz Köy Enstitüsü ilk mezununu 1946 yilinda vermisti. Yalan yanlis asli astari olmayan iftiralarla dis ve iç baskisina takilmis önce Yüksek Köy Enstitüsü sonrada tüm köy Enstitüleri kapatilmis klasik Ögretmen Okulu sekline dönüstürülmüstür. Halen Anadolu Ögretmen Lisesi adi altinda ayni yerleskede uygulamaya devam edilmektedir Ivriz Köy Enstitüsü’nün 1946 yili ilk mezunuyum. Benden çok çok sonra mezun arkadaslar ve onlarin ögretmenleri ile zaman zaman yapilan etkinliklerde birlikteliklerimizde Köy Enstitüsü ruhunun kendilerinde de var oldugunu gözlemlemisimdir. Ilkokuldan sonra baska okuma olanagi olmayan kirsal bölgelerde uçsuz bucaksiz sehir merkezlerine çok uzak köylerdeki çocuklara Köy Enstitüleri kucak açmis köy kalkinmasinda önderlik yapacak nitelikte ögretmen yetistirmeyi basarmistir. Hedeflenen amaca büyük ölçüde yaklasirken basarilari yalniz köylerde sinirli kalmadi. Güzel sanatlarin her dalinda oldugu gibi ögretmenligi birakip is hayatinda fabrikalar kuran, Sanayi dalinda öncülük eden, ilim adami, akademisyen prof unvani alan, sazi sözü dinlenen, Politik alanda Belediye Baskani, Milletvekili, Bakanlik kademesine ulasan yurt genelinde kurulan Köy Enstitülerinden oldugu gibi Ivriz çikislilarinda çogunlukta olduguna tanik oluyoruz. Örnek mi istersiniz. Içimizden biri bizi her toplantimizda yalniz birakmayan Devlet eski bakani Fikret ünlü, Rahmetli Mustafa Üstündag, Prof Dr. Ayse Baysal, Milletvekili Necati Kalayci, Milletvekili Dr. Hasan Çalis, Mahmut Makal, Hüseyin Kaleli, Belediye eski baskanlarindan biri Ahmet Ertugrul, Yazar Dündar Aydogdu, Mevlüt Kaplan, Kemal Eke, Sanatçi ressam Irfan Yilmaz, Mehmet Karaman, Pedagog Mustafa Karata s,taniyip animsayabildiklerim. Ivriz köy Enstitüsü’nün kurulusu gerçekten anlatimi çok zor kosullarla dolu. Köyümüzün varlikli bir ailenin çocugu idik kardesim rahmetli Yakup Ünlüer’le Yakup Ilkokulu yeni bitirmis Karaman Ortaokuluna kaydolmustu Ben Orta Okul 3. üncü sinifta okurken Köy Ögretmeni olma basvurumuz bizi Ivriz’e tasidi. Ben i tekrar birinci siniftan baslattilar. Geri dönmek istemissem de olmadi. Yiyecek kisitli, yikanma olanagimiz hiç yok, uyuz olduk, aç kaldik, bitlendik. Anneme, Babama yazdigim mektuplarda okulu güllük gülistanlik gösteriyorduk. Durumumuzu bilseler bizi aninda alirlardi. Baska okullarda okutma olanaklari vardi. Okula ilk kaydolan 6 kizda iki kardes Mualla ile Mücalla’yi babasi geri götürmüstü. Özetle Köy Enstitüsü projesi dünya genelinde bir model olmustur. Köylerdeki cevherlerin islenmesini bilmis ünleri yurt geneline ve uluslar arasi düzeye ulasan Bilim Adami, Sanatçi, Yazar, is adami, politikacilarin yetismesini saglamistir. Örnekleri ayan beyan ortada Izmir Kusadasi birlikteligimizde bu konular dile getirilir sanirim. Kusadasi organizesini düzenleyen Dündar Aydogdu, Mevlüt Kaplan, Irfan Kiliç Nevin kardeslerime tesekkür ederim. Okulun ilk mezunlarinin nerede ise nesli tükenmekte hesaplarimiza göre hayatta 13 kisi kaldik. Bizler içinde yolun sonu görünüyor anlamli nice birliktelikler dilegiyle sevgiler saygilar sunarim.