Bunun nedenleri arasinda: on yildir, yarini kurgulama yerine; dünü yargilama ekseninde politikalarin üretilmeye çalisilmasi yer almaktadir, diye düsünüyorum.
Bunlar arasinda öne çikan kara ve demiryollarinin yapimlaridir. Öne sürülen iddia, son on yilda yapilanlarin; cumhuriyet döneminde yapilanlardan daha kapsamli oldugudur.
Acaba gerçek söylenildigi gibi midir?
Birlikte bakalim…
Iki yil süren Balkan Savaslari (1912-1913), dört yil süren Birinci Dünya Savasi (1914-1918) ve üç yil süren Kurtulus Savasi (1919-1922) nedeniyle; topraklar harap olmus, üretimin önemli unsuru olan genç kusak yasamini kaybetmis, tarim durmus, Osmanlidan bacasi tüten tek bir fabrika bile miras kalmamistir. Köylünün vermekte oldugu %10 asar vergisi 1925 yilinda kaldirilmistir.
Karayollari yok denecek durumda; demiryollari Ege ve Marmara bölgelerinin belirli yerlerinde ve yabanci sirketlerin isletmesi altinda. Haydarpasa-Bagdat demiryolu tamamlanmamis ve tam kapasiteli hizmet alinamiyor.
Bunlar yetmiyormus gibi 1853 yilinda Kirim Savasi sirasinda Ingiltere’den alinan dört milyon altin tutarindaki borç, yillar içerisinde katlanarak çogalmis, bu borcun son taksiti 1954 yilinda ödenmistir.
Ayrica yabanci devletlere saglanan kapitülasyonlar nedeniyle 1 Temmuz 1926 yilinda kabul edilen Kabotaj Kanununa kadar kendi limanlarimiz arasinda deniz isletmeciligi de yapilamiyordu.
1929 yilinda, dünyayi saran büyük bir ekonomik bunalim yillarca etkisini sürdürmüstür.
Sürekliligi dokuz yil olan savaslardan çikmis bir toplum. Sermaye yok, bilim yok, teknoloji yok, mühendis yok, kalifiye isçi yok, iletisim gelismemis ve bu nedenle dünya ile gerektigi kadar iletisim ve etkilesim yok.
Iste, bu kosullar altinda 1923-1951 yillari arasinda, TCDD’nin 2011 yili faaliyet raporuna göre 3bin 764 km. demiryolu; 1923-1940 yillari arasinda, 23.247 km karayolu üretilmistir.
Gelelim, son on yillik döneme.
Vergi artislari ve yapilan zamlar, bas döndürmekte adeta.
Sadece 2012 yilinda yapilan zamlar:
Elektrik %30, dogalgaz %48.9, mazot %30, gübre %27.5
Belediyelerde kullanilanlarla birlikte 125 bin makam araci. (Almanya’da 11 bin, Japonya’da 10 bin, Fransa’da 9 bin makam araci var)
TÜIK’in 2011 Aralik ayina iliskin motorlu kara tasitlari istatistiklerine göre: 16 milyon 089 bin 628 tasit var. (1950 yillarinin sonlarinda, Karaman’da bir otomobil animsiyorum, bu da Dr. Baha Müderrisoglu’na aitti.)
Bu tasitlarin satimindan alinan ÖTV ve KDV ile her yil alinan tasit vergisi, otomobillerden iki yilda bir; büyük tonajli araçlardan her yil alinan araç vize vergisi.
1 litre benzin: Yunanistan’da 1.7 Avro, Ispanya’da 1.4 Avro, Türkiye’de ise 2.1 Avro.
Türkiye’de litresi 2.1 Avro olan benzinden yaklasik 3 TL vergi alinmaktadir. Düsünün, hareket halindeki benzinli bir aracin her 16-17 km’sinden 3 TL vergi olarak geliyor.
Karayollari Genel Müdürlügü’nün verdigi bilgilere göre: 2012 yilinin 11 ayinda köprü ve otoyollardan 331.148.28 bin araç geçti. Elde edilen gelir, 740.595.393 TL oldu.
Ülkemizde, sabit telefon ve telsizlerin disinda, 68 milyon cep telefonu kullanilmaktadir. Cep telefonlari satislarindan alina vergiler ne kadardir, ayrica faturali cep telefonu ile yaptiginiz konusmalardan alinan vergi ile aylik sabit ücretinin ne kadar oldugunu biliyor musunuz? Son gelen faturanizda bunlari bir gözlemleyin.
Cumhuriyetle birlikte üretilen bütün üretim araçlari özellestirme adi altinda satildi. Bu satislardan 50 milyar dolar gelir elde edildigi dillendiriliyor.
2011 yilinda cari açik 77 milyar dolar.
Alinan borçlar nedeniyle, bu gün dogan bir çocuk, 4 bin dolarin üzerinde bir borçla doguyor.
Yazimi daha fazla rakamlarla bogmak istemiyorum. Yalniz bir bölümünü aktardigim bu gelirlere karsin, çöp bidonlarindan çöp toplayarak, ailesinin varligini sürdürmeye çalisan on binlerin varligini göz ardi etmeden; ne kadar kara ve demir yolu yapildigina bakalim.
TCDD’nin 2011 yili faaliyet raporuna göre: 2004-2011 yillari arasinda, 1085 km demiryolu; 23 bin 164 km. dir.
Yorum sizin.
Paralar ve Yollar
Paylaş