Yenilmez, “Haziran ayinda TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüsülmeye baslanan vergi, sosyal güvenlik primi ve aidat borçlarinin yeniden yapilandirildigi, Is Sagligi ve Güvenligi Kanuna iliskin degisiklikleri içeren ve 10.09.2014 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen 6552 sayili (Torba) Kanun, 11 Eylül 2014 tarihli ve 29116 sayili Mükerrer Resmi Gazetede yayimlanarak yürürlüge girmistir. 6552 sayili Kanun ile yapilan ve esnaf ve sanatkârlarimiz ile teskilatimizi ilgilendiren düzenlemeler asagida konu basliklari altinda açiklanmistir.
A - YILLIK AIDAT VE KATILMA PAYI BORÇLARI
1 – Esnaf ve sanatkârlarimizin 11 Eylül 2014 tarihinden önceki; yillik aidat borçlari ile odalarin birlik ve üyesi olduklari federasyonlara, birlik ve federasyonlarin Konfederasyona olan katilim payi borçlari yeniden yapilandirma kapsamina alinmistir. esnaf ve sanatkârlarimizin, yillik aidat borçlari ile odalarin birlik ve üyesi olduklari federasyonlara, birlik ve federasyonlarin Konfederasyona olan katilim payi borçlaridir.
2 – Yillik aidat ve katilma payi borçlarinin yeniden yapilandirilmasina iliskin olarak getirilen hükümlerden yararlanmak isteyen üyeler ile teskilat birimlerimizin, Kasim 2014 ayi sonuna kadar ilgili oda veya üst kurulusa bir dilekçe veya yazi ile basvuruda bulunmalari gerekmektedir.
3 - Borç asillarina, halen uygulanmakta olan 3095 sayili Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine iliskin Kanunda öngörülen faiz orani yerine, yurtiçi üretici fiyat endeksi (YI-ÜFE) oranlari uygulanacak ve buna göre hesaplanan yeni borç toplami bulunacaktir.
4 - Esnaf ve sanatkârlarimiz ile teskilatimizin bu Kanun ile getirilen düzenlemelerden yararlanabilmeleri için dava açmamalari, açilmis davalardan vazgeçmeleri ve Kanun yollarina basvurmamalari gerekmektedir.
5 - Ödenmesi gereken toplam borcun; birinci. taksit ödeme süresi içinde (Aralik/2014 ayi sonuna kadar) pesin ödenmesi, halinde toplam borçtan %10 oraninda indirim yapilacaktir.
6 - Borçlarin ödenmesi gereken süre ve öngörülen sistem içinde kismen veya tamamen ödenmemesi halinde; ilgililer bu Kanun hükümlerinden yararlanamayacaklardir.
7 - Borcun ve faizin hesaplanmasi ve tahsiline iliskin olarak teknik ayrintilar daha sonra gereken açiklamalar yapilarak teskilatimiza duyurulacaktir.
B - SOSYAL GÜVENLIK
1- 11.09.2014 tarihine kadar dogum borçlanmasi hakki yalnizca kadin sigortali çalisanlara taninmakta olup, bu tarihten itibaren dogum borçlanmasi hakki kadin esnaf ve sanatkârlarimiza da taninmistir.
2- Saglik sigortasi kapsaminda sigortalilara taninan tüp bebek deneme hakki 3’e çikarilmis olup, üçüncü denemede katki payi %20 olarak belirlenmistir.
3- Mülga 506 sayili Sosyal Sigortalar Kanunu ile bu Kanun kapsaminda bulunan isyerlerine iliskin olup, isyerine ait borcun tamaminin ödeme süresi 31/12/2013 veya önceki bir tarihe iliskin oldugu halde ödenmemis sigorta primi, issizlik sigortasi primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezasi ile özel kanunlardaki hükme istinaden Kurumca 6183 sayili Kanun hükümlerine göre takip edilen egitime katki payi, özel islem vergisi ve damga vergisi borçlarindan borç türü bazinda borç asillari toplam 100 Türk Lirasini asmayan asli alacaklarin ve tutarina bakilmaksizin bu asillara bagli gecikme cezasi, gecikme zammi gibi feri alacaklar Kanunun yürürlük tarihi olan 11/09/2014 tarihi ile affedilmistir.
4- Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmesi gereken borçlarin yapilandirilmasina imkan taninmistir. Buna göre, en geç Nisan 2014 tarihine iliskin olup, 11/09/2014 tarihinden önce tahakkuk ettigi halde ödenmemis olan;
- 5510 sayili Kanunun 4/b sigortalilik statüsünden kaynaklanan sigorta primi, issizlik sigortasi primi, sosyal güvenlik destek primi, emeklilik kesenegi ve kurum karsiligi,
- 31/12/2014 tarihine kadar ödenmesi imkani ortadan kalkmamis olan istege bagli sigorta primi ve topluluk sigortasi primi,
- Sosyal Güvenlik Kurumu tarafindan takip edilen damga vergisi, özel islem vergisi ve egitime katki payi,
- 30/04/2014 tarihine kadar bitirilmis ve 11/09/2014 tarihine kadar ödenmemis olan, özel nitelikteki insaatlarda tespit edilen eksik isçilik tutari üzerinden hesaplanan sigorta primi,
- Borç asillari ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittigi tarihlerden 11//09/2014 tarihine kadar geçen süre için YI-ÜFE( Türkiye Istatistik Kurumu tarafindan yayimlanan Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi) aylik degisim oranlari esas alinarak hesaplanacak tutarin, asagida açiklanacak sekilde ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan gecikme cezasi ve gecikme zammi gibi feri alacaklarin tamami affedilir.
- Yine, 30/04/2014 tarihine kadar islenen fillere iliskin olup, 11/09/2014 tarihi itibariyla ödenmemis olan idari para cezasi asillarinin %50’si ile bu tutara ödeme sürelerinin bittigi tarihlerden 11/09/2014 tarihine kadar geçen süre için Yi-ÜFE (Türkiye Istatistik Kurumu tarafindan yayimlanan Yurtiçi Üretici Fiyat
Endeksi) aylik degisim oranlari esas alinarak hesaplanacak tutarin, bu maddede belirtilen süre ve sekilde ödenmesi halinde idari para cezasi asillarinin kalan %50’si ile idari para cezasina uygulanan gecikme cezasi ve gecikme zammi gibi feri alacaklar affedilir.
Ödeme Sartlari:
Bu madde hükümlerinden yararlanmak isteyen borçlularin 31/12/2014 tarihine kadar Sosyal Güvenlik Kurumunabasvurmalari gerekmektedir. Ilgililerin basvuru sirasinda borçlarini kaç taksit halinde ödeyeceklerini belirtmeleri gerekir.
Taksitle ödeme yapmak isteyenler, borçlarini 2’ser aylik ödeme dönemleri içerisinde seçecekleri taksit sayisina göre 6 (1,05 katsayi), 9 (1,07 katsayi), 12 (1,10 katsayi), 18 ( 1,15 katsayi) ile esit taksitler halinde azami 36 ay içinde ödeme yapabileceklerdir.
Taksitle ödeme yapmak isteyen borçlularin en geç 31/01/2015 tarihine kadar ilk taksiti ödemeleri gerekmektedir.
Bir takvim yilinda ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde bu madde hükümlerinden yararlanma hakki kaybedilir. Ancak, bir takvim yilinda iki seferden az taksitlerin ödenmemesi ya da eksik ödenmesi halinde Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanun geregince belirlenen gecikme zammi oraninda hesaplanacak geç ödeme zammi ile birlikte ödenmesi sartiyla bu madde hükümlerinden yararlanilmaya devam edilebilir.
Taksit tutarinin %10’unu asmamak sartiyla 5 Türk Lirasina kadar yapilmis eksik ödemeler için yapilandirma bozulmaz.
Söz konusu yapilandirma hükmünden faydalanilabilmesi için, Sosyal Güvenlik Kurumuna karsi dava açilmamis olmasi ve açilmis bir dava var ise bu davalardan feragat edilmesi sarttir.
Yapilandirmanin bozulmasi ve ödeme hakkinin kaybedilmesi halinde, borçlular ödedikleri tutar kadar madde hükmünden yararlanirlar.
6111 sayili Kanun hükümlerine göre yapilandirilmis olan ve 11/09/2014 tarihi itibariyla taksit ödemeleri devam eden alacaklar hariç olmak üzere, 6183 sayili Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanun geregince tecil ve taksitlendirilmis olan alacaklarin mahsup edilmesi için Sosyal Güvenlik Kurumuna yazili müracaatta bulunulmasi halinde, Kurumca mahsup islemleri yapilir. Kalan borç pesin ya da taksitler halinde ödenmeye devam edilir.
10/01/2013 tarihli 6385 sayili sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanunu ile Bazi Kanunlarda Degisiklik Yapilmasina Dair Kanuna göre sosyal güvenlik destek primi borçlarini yapilandiran ve yapilandirma islemi 11/09/2014 tarihi itibariyla devam eden borçlularca, yapilandirma süresi içinde ödenmis tutarlarin mahsup edilmesi için Sosyal Güvenlik Kurumuna basvurulmasi halinde, Kurumca mahsup islemleri yapilir, kalan tutar pesin ya da taksitler halinde ödenir.
Bu madde kapsamina giren alacaklarin, asillarinin 11/09/2014 tarihinden önce ödenmis olmasi sartiyla, 11/09/2014 tarihi itibariyla asli ödenmis feri alacagin %40’inin ilk taksit süresi içinde ödenmesi halinden kalan %60’i affedilir.
5- Esnaf ve sanatkârlar, yukarida açiklanan borçlarini yapilandirmalari, yapilandirilan borç haricinde 60 günden fazla prim ve prime iliskin borçlarinin bulunmamasi veya 60 günden fazla prim ve prime iliskin borçlari bulunmakla birlikte bu borçlarini ilgili kanunlara göre taksitlendirmis ve ödeme yükümlülüklerini yerine getiriyor olmalari halinde, borçlarinin ilk taksitini öder ödemez genel saglik sigortasindan yararlanmaya baslayabileceklerdir.
6- 02/09/1971 tarihli ve 1479 sayili Mülga Esnaf ve Sanatkarlar ve Diger Bagimsiz Çalisanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununa göre tescili yapilmis olan kendi adina ve hesabina bagimsiz çalisanlardan, prim borçlari nedeniyle sigortaliliklari durdurulmus olanlardan 11/09/2014 tarihi itibariyla ihya edilmemis olanlarin kendilerinin ya da hak sahiplerinin 31/12/2014 tarihine kadar Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat etmeleri ve hesaplanan sigorta primi borcunun tamaminin 31/01/2015 tarihine kadar ödemeleri halinde, bu süreler sigortalilik süresinden sayilir.Hesaplanan borcun tamaminin ilk taksit süresi içerisinde ödenmemesi halinde sigortalilik sürelerinin canlandirilmasina iliskin islem geçerli sayilmaz.
7- Mülga 4355 sayili Ticaret ve Sanayi Odalari, Esnaf Odalari ve Ticaret Borsalari Kanunu, mülga 5373 sayili Esnaf Dernekleri ve Esnaf Dernekleri Birlikleri Kanunu ve mülga 507 sayili Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununa göre; esnaf ve sanatkâr siciline veya odasina ya da her ikisine birden kayitlari bulunmakla birlikte, esnafin kendi kusurundan kaynaklanamayan nedenlerle üye kayitlarinin mevzuata uygun olarak yapilmadiginin tespit edilmesi nedeniyle iptal edilen sigortalilik sürelerinden 22/03/1985 tarihinden sonraki sürelere ait prim, gecikme zammi ve gecikme cezalarinin 31/12/2013 tarihine kadar ödenmis olmasi sartiyla 4/b kapsamindaki sigortaliliklari baslangiç tarihinden itibaren geçerli sayilir.
C - VERGI
1- 30 Nisan 2014 tarihinden önce tahakkuk eden ve/veya vadesi 30 Nisan 2014’ten önce olan vergiler, vergi cezalari, bazi idari para cezalari, belediyelere ait alacaklar ve 6183 sayili Amme Alacaklari Tahsil Usulü Hakkinda Kanun kapsaminda tahsil edilen diger alacaklar yeniden yapilandirilacaktir (Gelir vergisi ile motorlu tasitlar vergisinin 2 taksitleri kapsam disindadir).
2- Bu kapsamda, söz konusu alacaklar için hesaplanmis olan gecikme faizi, gecikme zammi ve gecikme cezalarinin tamami silinecek, bunlarin yerine YI-ÜFE (Yurtiçi Üretici Fiyatlari Endeksi) oraninda faiz hesaplanarak tahakkuk ettirilecektir.
Bir vergi aslina bagli olmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarinin yarisi ödenecek, kalan yarisi ise silinecektir.
3- Kanundan yararlanmak için ilgili idareye (vergi dairesi veya belediye) son basvuru tarihi 1 Aralik 2014’tür.
4- Yeniden yapilandirilan borçlar, pesin olarak 31 Aralik 2014 tarihine kadar ödenebilecektir. Taksitlendirilmesi halinde ise, ilk taksit ödemesi Aralik ayi içinde yapilacaktir.
5- Yeniden yapilandirilan borcun taksitlendirilmesi halinde, 2 ayda bir ödenecek sekilde en fazla 36 aya kadar 18 taksit yapilabilecektir.
6- Taksitlere uygulanacak faiz orani;
6 taksitte 12 ayda yapilacak ödemelerde 1,05
9 taksitte 18 ayda yapilacak ödemelerde 1,07
12 aksitte 24 ayda yapilacak ödemelerde 1,10
18 taksitte 36 ayda yapilacak ödemelerde 1,15 olacaktir.
7- Ödemeler, vergi daireleri veya bankalara yapilabilecegi gibi vergi dairelerinde kredi karti ile de yapilabilecektir.
8- Yapilandirilan borca iliskin taksitlerin, bir takvim yilinda ikiden fazla ödenmemesi halinde yapilandirma iptal olacak, iptal tarihine kadar yapilan ödemeler, yapilandirma kapsaminda ödenmis sayilacaktir.
9- Ayrica, yapilandirilan borcun ödenme süresi içinde sonradan dogacak vergi ve buna bagli borçlarin da aksatilmadan ödenmesi gerekmektedir. Söz konusu borçlarin ve bunlara iliskin taksitlerin bir takvim yilinda ikiden fazla ödenmemesi halinde yapilandirma iptal olacaktir.
D - DIGER IDARI PARA CEZALARI
1- Tütün mamullerinin tüketilmesinden kaynakli olarak verilen idari para cezalari hariç olmak üzere, 31/12/2013 tarihinden (bu tarih dâhil) önce idari yaptirim karari verildigi hâlde 11/09/2014 tarihi itibariyla ilgilisine teblig edilmemis olan ve genel bütçeye gelir kaydi gereken ve her bir kabahat için 120 Türk lirasinin (bu tutar dâhil) altinda kalan idari para cezalari ile ferilerinin tahsilinden vazgeçilir.
E - IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
1- 6331 sayili Is Sagligi ve Güvenligi Kanunu’nun 6 nci maddesinin birinci fikrasinin (a) bendine göre isverenin is güvenligi uzmani, isyeri hekimi ve diger saglik personeli görevlendirme yükümlülügünde degisiklik yapilarak, diger saglik personeli görevlendirme zorunlulugu on ve daha fazla çalisani olan çok tehlikeli sinifta yer alan isyerleri ile sinirlandirilmistir.
2- Kanun’un 6. maddesinin birinci fikrasinin (a) bendinin sonuna eklenen cümle ile “Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak 10’dan az çalisani bulunan ve az tehlikeli sinifta yer alan isyeri isverenleri veya isveren vekili tarafindan Bakanlikça ilan edilen egitimleri tamamlamak sartiyla ise giris ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç is sagligi ve güvenligi hizmetlerinin yürütülebilmesine…” olanak saglanmistir.
3- Kanun’un 6. maddesinin sonuna dördüncü fikra eklenmek suretiyle, 3308 sayili Mesleki Egitim Kanunu ile 2547 sayili Yüksekögretim Kanunu kapsamindaki ögrenci statüsünde olan çirak ve stajyerlerin çalisan sayisinin toplamina dahil edilmeyecegi hükmü getirilmistir.
4- Kanun’un 15. maddesinde yapilan degisiklikle 6331 sayili Kanun kapsaminda alinmasi gereken saglik raporlarinin isyeri hekiminden alinacagi hükmü getirilmis, ayrica 10’dan az çalisani bulunan ve az tehlikeli sinifta yer alan isyerleri için ise kamu hizmet sunuculari (Toplum Sagligi Merkezleri) veya aile hekimlerinden de alinabilmesinin yolu açilmistir.
5- Kanun’un 30. maddesine eklenen fikra ile 10’dan az çalisani bulunan ve az tehlikeli sinifta yer alan isyerlerinde is sagligi ve güvenligi hizmetlerinin üstlenilmesine iliskin egitim programlari, egitimin süresi ve egiticilerin nitelikleri ile görevlendirmeye iliskin hususlarin yönetmelikle düzenlenecegi hüküm altina alinmistir.
Bu konuda esnaf ve sanatkarlarimizi duyarli olmaya, bagli olduklari Esnaf Odasi ile irtibata geçmelerinin kendileri için faydali olacagini bilmelerini isterim.” dedi.