2021 yılı ülkemizde neredeyse tüm sektörler için oldukça zor geçen bir yıl olduğunu ve tarım sektörünün de bu zorluk ve olumsuzluklardan oldukça etkilendiğini söyleyen Başkan Mehmet Bayram: “ Ülkemizi önemli derecede etkileyen kuraklık ve yaşanan ekonomik gelişmelerden dolayı girdi maliyetlerinde aşırı artışlar oldu. Mazot desteği 2020 yılında 2 milyar 901 milyon lira iken, 2021 yılında yüzde 6,1 azalışla 2 milyar 724 milyon lira olmuştur. Gübre fiyatları ortalama yüzde 300 ile 500 arasında artış gösterirken destekleme artışında bir önceki yılla göre yüzde 25, yani kilograma sadece 4 lira artış göstermiştir. Çiftçimizin kullandığı tarımsal enerji fiyatları 2021 Aralık ayında, ‘KDV ve diğer kalemler’ hariç tek zamanlı alçak gerilim birim fiyatı kilovat saatte 86 kuruş iken, gelen zamla birlikte kilovat saatte 167 buçuk kuruşa yükseldi. Artan elektrik fiyatları üretimin sürdürülebilirliği için büyük bir tehdit unsuru haline geldi. Üreticilerimiz bu elektrik fiyatlarıyla üretim yapamaz hale geldi.
Üreticilerimizin verimli bir şekilde üretime devam edebilmeleri için elektrik fiyatları makul düzeye çekilmelidir. Tarım sektörünün stratejik önemi göz önüne alınarak, tarıma pozitif ayrımcılık yapılmalıdır. Elektrikte uygulanmakta olan yüzde 18 KDV oranı artan maliyetler karşısında ezilen çiftçilerimiz için yüzde 1’e indirilmelidir. Elektrik mutlaka desteklenmeli, tarifede yüzde 50’ye varan ciddi bir indirim yapılmalıdır. Önümüzdeki sulama sezonunda geçmiş yıllardaki sorunları yaşamamak için acil bir çalıştay oluşturulup elektrik dağıtım planlaması ve üretim modelli hazırlanmalıdır.
Diğer önemli bir girdi ise mazottur. Mazot fiyatları, 2021 yılında yüzde 73,8 artarak 6 lira 68 kuruştan 11 lira 56 kuruşa yükseldi. Ancak, 31 Aralık 2021’den 8 Ocak 2022’ye kadar geçen sadece bir haftalık zaman diliminde mazotun litre fiyatına yüzde 19,64 zam yapıldı. Tarımın bu en önemli girdisi 2022 yılının daha en başında 11 lira 56 kuruştan 13 lira 83 kuruşa çıktı ve 1 litre mazot 1 doları geçti. Girdi maliyetlerinden kaynaklı olarak zor günler yaşayan ülkemizdeki ve bölgemizdeki çiftçilerimiz, gübre zamları ile birlikte daha büyük sorunlarla karşı karşıya kalmıştır.
Çiftçimizin kullandığı gübre fiyatları dikkate alındığında, 2021 yılında hububatta dekara 20 lira, diğer ürünlerde dekara 8 lira olan destek çok yetersiz kaldı. Gübre desteğinin bazı ürünlerde gübre maliyetini karşılama oranı yüzde 1’lere kadar düştü. Gübre desteği de anlamını yitirdi. Gübre fiyatlarının yarısının devlet tarafından destek olarak verilmesi sağlanmalıdır. Önemli bir tarımsal girdi olan gübrede, Aralık ayı itibariyle son 1 yılda, amonyum sülfat gübresi yüzde 437, üre gübresi yüzde 403, amonyum nitrat gübresi yüzde 371, DAP gübresi yüzde 294 ve 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 261 oranında arttı. Gübre kullanımının sürdürülebilir olması için gübre fiyatlarının makul seviyelerde tutulması gerekiyor. 2022 yılında yetersiz gübre kullanımının ülkemize faturası ağır olur. Gübre piyasasının istikrarsızlığından yaralanarak haksız kazanç elde eden bazı firmaların ve dağıtıcıların, Ticaret Bakanlığınca denetlenerek piyasa fiyatlarının düzenlenmesi açısından gübre fiyatlarını maliyet ve onun üzerine adil bir kâr düzeyine getirmeleri sağlanmalıdır. Bu bağlamda gübre üreten ve ithal eden tüm sektörün dünya gübre fiyatlarının yüksekliği karşısında üreticilerin gübreye taleplerini haksız kazanca dönüştürme çabasına girmemeleri gerekiyor. Tarımsal üretimi arttırmak, maliyeti düşürmek ve çiftçilerimizi ayakta tutmak için tarımsal destekler arttırılmalı, özellikle ucuz gübre temini için zaman geçirmeden çalışmalar başlatılmalı, çiftçilerin lehine kararlar alınmalıdır. Gübre fiyatlarındaki artışa yetkililer bir an önce müdahale etmeli, çiftçilerimize ucuz gübre teminini sağlamalıdır. Üretim yapan üreticilerimize moral verecek yeni destekleri acilen devreye sokmazsak, ülke olarak üretimi değil, ithalatı desteklemiş oluruz. 2022 yılı insanımız için zor bir yıl olur. Ülke olarak ağır faturalar öderiz. Sonra çok pişman oluruz, ancak ahlar vahlar para etmez” ifadelerine yer verdi.
