Kış mevsimi, diyet için en ideal zamanlardan biridir; ancak ah bir de şu kış depresyonu olmasa… Bir yanda soğuk ve kasvetli hava bir yanda halsizlik, motivasyon düşüklüğü ile “bu dönemde nasıl kilo verilir” diyenlerdenseniz Uzman Diyetisyen Nilay Keçeci Arpacı kış depresyonuna girmeden kilo korumanın yollarını anlatıyor.
KIŞIN VÜCUDUN NE İSTER?
Kış depresyonunu; halsizlik, enerji kaybı, uyuma hali, fazla yeme isteği ya da iştahsızlık ile kendini gösteren ve kişinin kendini tükenmiş hissettiği bir dönem olarak tanımlayabiliriz. Özellikle bu dönemde kilo vermek bir yana kilo kontrolü sağlamak bile oldukça zor olabilir. Kişi motivasyonunu kaybedip kendini sürekli yorgun hissettiği için beslenme alışkanlıkları konusunda tutarlı olamaz ve bu da kendisine fazla kilolar olarak geri dönebilir. Kış depresyonuna girmeden doğru bir diyet planı uygulamak için öncelikle bedenimizi anlamamız ve ona kışın ne istediğini sormamız gerekir. Belki de vücudunuzda bazı değerlerde kayıplar olabilir. Bu nedenle folat, demir, B 12 ve D vitamini düzeylerinizi kontrol ettirin.
HEM MUTLU VE HEM DE FORMDA TUTAN BESİNLER TÜKET!
Ruh halinizi iyileştirip size mutluluk verecek ve aynı zamanda formda kalmanızı sağlayacak serotonin kaynaklarına sık sık beslenme planınızda yer verin. Yumurta, süt, peynir, kırmızı ve beyaz et gibi vücudunuzda serotonin depolarını dolduracak triptofan kaynaklı besinler tüketebilirsiniz. Yine brokoli, lahana, ıspanak gibi sebzeler de triptofan açısından oldukça zengindir. Günlük beslenme planınız dahilinde sınırlı miktarda ceviz, badem, kaju, fındık, antep fıstığı da tüketerek seratonin salgılanma oranını artırabilirsiniz.
AŞIRI HAMUR İŞİ BESLENME: ANLIK MUTLULUK AMA KALICI YAĞ
Hamur işi gibi yüksek oranda karbonhidrat içeren gıdalar, kan şekerini hızla yükseltip düşürerek kişinin kendini halsiz, yorgun ve uykulu hissetmesine yol açar. Tabi bu durum açlık hissini de arttıracağı için devam eden bu süreçte kilo alımı da kaçınılmaz olur. Bu besinler tüketildiğinde vücuda anlık mutluluk sağlasa da yarattığı bu olumsuz süreçle kalıcı yağlanmalara sebep olur. Kış depresyonunu önlemek ve kilo kontrolü sağlamak için bu durumun önüne geçilmesi gerekir. Tabi bu, karbonidratı tamamen kesmek anlamına da gelmemelidir. Kış döneminde doğru karbonhidratlar doğru miktarda tüketilmelidir. Yeterli oranda karbonhidrat beslenmesi mutluluk hormonunu olarak bilinen serotonini artırır. Peki, nasıl bir karbonhidrat beslenme planı çizilmeli? Örneğin; beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği tercih edilebilir. Börek, pişi, açma, poğaça gibi ürünlerle beslenme azaltılmalıdır. Pirinç yerine bulgur tüketilebilir. Yulaf da güzel ve sağlıklı bir karbonhidrat alternatifidir. Süt ile karıştırıp soğuk olarak veya pişirerek ya da yoğurt, yumurta karışımı ile elde edilen karışımdan tost yaparak tüketebilirsiniz.
ŞOK DİYETLERE GİRME!
Kışın herkes hızlı bir şekilde fazla kilolarından kurtulmak ister; ancak bu hızlı kilo verme sistemli bir şekilde çalışan vücudun pek de hoşuna gitmeyen bir durumdur. Çünkü vücudumuz dengeli bir beslenme planıyla doğru bir şekilde çalışabilir. Şok diyetler ya da tek tip beslenme belki kısa sürede hızlı kilo vermenizi sağlayabilir; ama bu kalıcı olmaz ayrıca bu radikal beslenme değişiklikleri vücuda çokça zarar da verebilir. Vücudunuzun sağlıklı çalışması için belli oranda karbonhidrat, yağ, protein, mineral ve vitamin kaynaklarına ihtiyacı olduğunu unutmayın. Bu nedenle kış döneminde hızlı kilo vermek için sadece protein ya da sadece sebze tüketilen diyetleri uygulamayın. Her çeşit besin kaynağı ile dengelenmiş renkli beslenme planlarına yönelin. Aksi takdirde yetersiz beslenme vücut sisteminde çatlaklar yaratır ve kısa zaman içinde kendinizi yorgun, halsiz, mutsuz hissetmenize neden olur ve vücut bir noktada durur. Tabi bu da sağlıklı ve kalıcı kilo vermeyi zorlaştırır.
TATLI KRİZLERİNE SAĞLIKLI TATLARLA DUR DE!
Özellikle kış döneminde vücudun şekere ihtiyaç duyduğu anlar daha sık yaşanabilir. Bu tatlı krizlerinde yanlış tercihler yapmak hem kilo kontrolünü bozar hem de ruh halinin olumsuz seyretmesine yol açabilir. Çünkü basit şeker tüketimi hiçbir zaman kalıcı bir enerji ya da mutluluk vermez. Ama kalıcı bir kilo verir. Kişi basit şekerle kendini o anlık iyi hissetse de kısa bir süre sonra yorgun, halsiz hisseder ve bu psikolojisine de yansır. Bu, insülinin şeker kaynaklı ani yükselmesi ve düşmesi ile ilgili bir durumdur. Bu nedenle hem bedenimiz hem ruhumuz için sağlıklı tatlı tercihleri yapmak gerekir. Tatlı tüketmek istediğinizde muz ya da ananasın üstüne tarçın dökebilir ya da birkaç kare bitter çikolata tüketebilirsiniz. Sevdiğiniz meyve üzerine kakao serpebilir ya da sade yoğurt içine kakao ve hurma püresi ekleyebilirsiniz. Bu öneriler kış döneminde yaşayacağınız tatlı krizlerinize çözüm sunarken formunuzu korumanıza ve vücudunuzda mutluluk hormonu salgılanmasına yardımcı olacak doğru seçeneklerdir.