Konya Şeker yetkilileri bu sene ayçiçeği alımlarında avans fiyat uygulanacağını ve avans fiyatın da piyasadaki gelişmeler göre günlük olarak belirleneceğini duyurdular. Konya Şeker’den yapılan açıklamaya göre Taşpınar, Oğuzeli, Yarma, Hotamış, Kolukısa, İsmil ve Çumra olmak üzere 8 kantar ile Altınekin Hamyağ Fabrikasında ve Evlik Lisanslı Depoların Çumra, İsmil, Karapınar şubelerinde bugün (pazartesi) başlayan ayçiçeği alımlarında 30.08.2021 tarihinde uygulanacak günlük avans fiyatlar 44 yağ ve 8 nem oranındaki ayçiçeği için 5.368 TL/ton, 45 yağ ve 8 nem ayçiçeği için 5.450 TL/ton, 50 yağ ayçiçeği için 5.859 TL/ton olarak belirlendi. Üreticisine peşin ve vadeli ödeme seçenekleri de sunan Konya Şeker, peşin ödeme seçeneğinde ürün bedelinin %30’unu teslimde öderken, bakiyesini 45 gün içinde üreticinin hesabına yatıracak. Üreticiye 120 güne kadar vade seçeneği sunan Konya Şeker, ödeme tercihini bu seçenekten yana kullanan üreticiye ise ton başına 204,38 TL vade farkı ödemesi yapacak. Konya Şeker yetkililerinin ayçiçeği alımı ile ilgili açıklaması üzerine bir değerlendirme yapan PANKOBİRLİK Genel Başkanı Recep Konuk “Konya Şeker bu sene 10’uncu kez ayçiçeği alımı yapacak. Ayçiçeği piyasası pancar ya da buğday piyasası gibi ülkemizin kendi iç dinamiklerince belirlenen bir piyasa değil. Bunun sebebi ülkemizin yağlı tohumlarda net ithalatçı konumunda olması. İç piyasada fiyatlar oluşurken ya da belirlenirken birçok etmen var. İthal ürüne gümrük vergisi uygulanıp uygulanmayacağı, ithal ürünün uluslararası piyasalarda oluşan fiyatı, döviz kurunun seviyesi bunların hepsi maalesef içerideki fiyatı etkiliyor. Bu fiyatlar çiftçinin ürettiği ayçiçeğini alıp işleyen işletmelerin haksız rekabetle karşı karşıya kalmaması açısından önemli. Bu işletmeler haksız rekabet yüzünden zor durumda kalmayacak ki sadece bir sene değil onlarca yıl ayçiçeği ürettirmeye devam edebilsin. Bu çerçevede her senenin şartları ayçiçeği piyasaları oluşurken fiyatlama politikasının da o şartlara uygun belirlenmesini zorunlu kılıyor. Mesela dövizin stabil olduğu, referans fiyat uygulaması ile 1 yıl boyunca ithal ürüne uygulanacak gümrük vergisinin hasat öncesi ilan edildiği yıllarda Konya Şeker üreticisine net alım fiyatlarını açıkladı. Ancak belirsizliğin olduğu yıllarda hem üreticinin alın terinin korunması hem de üreticinin işletmesinin yıkıcı bir yıl geçirmemesi için avans fiyat uygulamasına gitti. Bu sene de o yıllardan biri ve bu senenin bir özelliği daha var, değişken bir piyasa ile karşı karşıyayız o nedenle Konya Şeker daha önce yaptığı avans fiyat uygulamasına bu yıla uygun yeni bir uygulama daha ekledi ve günlük değişken avans fiyat uygulayacak. Yani avans fiyatları da günlük piyasa değişimlerini takip ederek güncelleyecek. Yani, Konya Şeker bu sene 10’uncu ayçiçeği alımını yapacak, 9 senedir ayçiçeği üretimini büyüterek üretirken kazanan üretici, her sene olduğu gibi bu sene de günlük değişken avans fiyatla hasatta da kazanacak” dedi.
Ayçiçeği hasadının başlamasına rağmen henüz ülke genelinde özellikle ithal ürün fiyatlarındaki belirsizlik nedeniyle piyasanın oluşmaması ve ürün alım satımının sınırlı miktarda kalması üzerine harekete geçen Konya Şeker ayçiçeği avans fiyatlarını açıklayarak ayçiçeği alımına başladı. Konya Şeker yetkilileri bu sene ayçiçeği alımlarında avans fiyat uygulanacağını ve avans fiyatın da piyasadaki gelişmelere göre günlük olarak belirleneceğini duyurdular. Konya Şeker’den yapılan açıklamaya göre Taşpınar, Oğuzeli, Yarma, Hotamış, Kolukısa, İsmil ve Çumra olmak üzere 8 kantar ile Altınekin Hamyağ Fabrikasında ve Evlik Lisanslı Depoların Çumra, İsmil, Karapınar şubelerinde bugün (pazartesi) başlayan ayçiçeği alımlarında 30.08.2021 tarihinde uygulanacak günlük avans fiyatlar 44 yağ ve 8 nem oranındaki ayçiçeği için 5.368 TL/ton, 45 yağ ve 8 nem ayçiçeği için 5.450 TL/ton, 50 yağ ayçiçeği için 5.859 TL/ton olarak belirlendi. Üreticisine peşin ve vadeli ödeme seçenekleri de sunan Konya Şeker, peşin ödeme seçeneğinde ürün bedelinin %30’unu teslimde öderken, bakiyesini 45 gün içinde üreticinin hesabına yatıracak. Üreticiye 120 güne kadar vade seçeneği sunan Konya Şeker, ödeme tercihini bu seçenekten yana kullanan üreticiye ise ton başına 204,38 TL vade farkı ödemesi yapacak. Ayçiçeğini 60 gün vade seçeneği ile Konya Şeker’e teslim edecek olan üreticiler ton başına 40,88 TL vade farkı alırken, 90 gün vadeli ödemede ton başına vade farkı ödemesi 122,63 TL olacak.
“Bu sene ayçiçeğinin hasat zamanı geldi. Ürün tarlada beklemez. Beklerse, kurur, taneler dökülmeye başlar, fire oranı artar. Hasat başladı ancak belirsizlikler sona ermedi. 2 yıldır devam eden pandemi nedeniyle uluslararası ticaretteki sınırlamaların devam edip etmeyeceği, yeni sınırlamaların gelip gelmeyeceği, ayçiçeği ithalat tebliğinde değişiklik olup olmayacağı gibi hususlarda belirsizlikler sona ermedi. Belirsizlikler üreticiyi zorlamasın diye alımları başlatıyor, günlük değişken avans fiyat uygulaması ile üreticimizin emeğini korumak için çift sigortalı bir fiyatlama politikası uyguluyoruz” sözleriyle Konya Şeker yetkililerinin ayçiçeği alımı ile ilgili açıklamalarını değerlendiren 25. ve 26. Dönem AK Parti Karaman Milletvekili ve PANKOBİRLİK Genel Başkanı Recep Konuk şunları söyledi; “Konya Şeker bu sene 10’uncu kez ayçiçeği alımı yapacak. Ayçiçeği piyasası pancar ya da buğday piyasası gibi ülkemizin kendi iç dinamiklerince belirlenen bir piyasa değil. Bunun sebebi ülkemizin yağlı tohumlarda net ithalatçı konumunda olması. İç piyasada fiyatlar oluşurken ya da belirlenirken birçok etmen var. İthal ürüne gümrük vergisi uygulanıp uygulanmayacağı, ithal ürünün uluslararası piyasalarda oluşan fiyatı, döviz kurunun seviyesi bunların hepsi maalesef içerideki fiyatı etkiliyor. Bu fiyatlar çiftçinin ürettiği ayçiçeğini alıp işleyen işletmelerin haksız rekabetle karşı karşıya kalmaması açısından önemli. Bu işletmeler haksız rekabet yüzünden zor durumda kalmayacak ki sadece bir sene değil onlarca yıl ayçiçeği ürettirmeye devam edebilsin. Bu çerçevede her senenin şartları ayçiçeği piyasaları oluşurken fiyatlama politikasının da o şartlara uygun belirlenmesini zorunlu kılıyor. Mesela dövizin stabil olduğu, referans fiyat uygulaması ile 1 yıl boyunca ithal ürüne uygulanacak gümrük vergisinin hasat öncesi ilan edildiği yıllarda Konya Şeker üreticisine net alım fiyatlarını açıkladı. Ancak belirsizliğin olduğu yıllarda hem üreticinin alın terinin korunması hem de üreticinin işletmesinin yıkıcı bir yıl geçirmemesi için avans fiyat uygulamasına gitti. Bu sene de o yıllardan biri ve bu senenin bir özelliği daha var, değişken bir piyasa ile karşı karşıyayız o nedenle Konya Şeker daha önce yaptığı avans fiyat uygulamasına bu yıla uygun yeni bir uygulama daha ekledi ve günlük değişken avans fiyat uygulayacak. Yani avans fiyatları da günlük piyasa değişimlerini takip ederek güncelleyecek. Yani, Konya şeker bu sene 10’uncu ayçiçeği alımını yapacak, 9 senedir ayçiçeği üretimini büyüterek üretirken kazanan üretici, her sene olduğu gibi bu sene de günlük değişken avans fiyatla hasatta da kazanacak. Biz Konya Çiftçisinin ayçiçeğini çok sevdiğini biliyoruz. Üretici bir ürünü niye sever? Kazanırsa sever. 2012’de ham yağ fabrikamızın ilk alımını yaptığı sene Konya Şeker, ayçiçeği alım fiyatını 1.400 TL/ton olarak açıklamıştı. Bugün Konya Şeker’in açıkladığı fiyat o günkü fiyatın %360 üzerinde bir fiyattır. Biz hepimiz üreticiyiz ve biliyoruz, ürettiğimiz hiçbir ürünün fiyatı 10 yılda ayçiçeği kadar artmadı. Üreticinin ürettiği ayçiçeğinden üretilen yağın fiyatı da bu artışın çok gerisinde kaldı. Mesela 2012 sonunda rafine ayçiçeği yağının fiyatı 6 liranın biraz üzerindeydi, bugün bizim raf fiyatımız 15 liranın biraz üzerinde yani ayçiçeği yağı fiyatındaki artış %150’lerde kalmasına rağmen ayçiçeği alım fiyatımız %360 civarında oldu. Benzer durum hamyağ içinde geçerlidir. Şeker için de geçerlidir. Mesela kristal şekerin fiyatı 10 sene de sadece %96 arttı buna rağmen Konya çiftçisi ne pancar da ne ayçiçeğinde kaybetmedi, kaybetmesine müsaade etmedik. Hamyağ Fabrikasını kurarak geliştirdiğimiz ve büyüttüğümüz ayçiçeği ziraatının Konya Ovasında bir adım bile geri gitmemesi için 10 yıldır nasıl kararlılık gösterdiysek bundan sonra da bu kararlılığımız devam edecek. Çünkü bu 10 yılda Konya Çiftçisinin şeker pancarı, buğday, arpa, mısır, patates gibi ürünlerle birlikte en büyük gelir kalemlerinden biri oldu ayçiçeği. Bu 9 yılda sadece Konya Şeker Konya çiftçisine alım yılındaki ortalama kurlar üzerinde 398 Milyon 863 Bin 585 $ ayçiçeği ürün bedeli ödemesi yaptı. Bu günkü kurlar üzerinden yaklaşık 3 milyar 400 Milyon TL’lik bu ödeme sadece Konya Şeker’in yaptığı ödemedir ve Hamyağ Fabrikası yatırımının tamamlanması sonrası bölgedeki ayçiçeği üretiminin 40.000 tonlardan 280.000 tonlara çıkmasıyla birlikte her yıl 240-250 Bin tonu bulan ayçiçeği üretim artışının Konya Çiftçisinin gelirine yıllık toplam katkısı bugün açıkladığımız fiyatlarla yaklaşık 1 Milyar 300 Milyon TL’dir.
Ayçiçeğinde fiyat belirlerken Konya Şeker tek bir şeye bakar, üreticinin alın terinin karşılığı olacak, yine üreticinin sahibi olan işletmenin ayakta duracağı bir fiyat. Konya Şeker’in baktığı tek denklem budur. Yani üreticinin memnun olacağı ancak altın yumurtlayan tavuğun da heder olmayacağı optimum bir ürün fiyatı. Konya Şeker’in baktığı ve hassasiyet gösterdiği husus budur. Konya Şeker bir üretici kuruluşu ve sanayi tesislerini, ticari faaliyetlerini üreticiye daha çok kazandırabilmenin aracı olarak görür. Konya Şeker’in Tesislerinde binlerce insanın hakkı var. Üreticinin hakkının başka bir üreticiye geçmemesini sağlamak Konya Şeker için yegâne kriterdir. Her sene kâr derdinde olmadan bir ton ham yağı satabileceğimiz en yüksek fiyatı baz alarak o ham yağın elde edilebileceği ürün miktarına göre ayçiçeği fiyatını belirlediğimizin, üreticiye verilebilecek en yüksek fiyatı verdiğimizin özellikle bilinmesini istiyorum. Bu bilinmeli ki, bu tesis ayakta kalıp bir yıllığına değil, yıllarca üreticinin tarladaki üretimine teminat oluşturabilsin.”
Türkiye’nin üretmekten başka seçeneğinin olmadığını belirten Başkan Recep Konuk, açıklamasını şu şekilde tamamladı; “İçim sızlayarak söylüyorum, maalesef ayçiçeğinde Türkiye ithalatçı bir ülke konumundadır. Dolayısıyla iç fiyatlar yani hem ayçiçeği hem de ayçiçeği yağının raf fiyatı dış piyasadaki gelişmelere bağlıdır. Türkiye’de üreticinin ürünü ucuz da olsa bu durum geçici olarak tüketici fiyatlarını etkiler. Sonuçta ağırlık ithal üründe olduğu için tüketici fiyatlarında belirleyici olan ithal üründeki fiyat değişimleri veya döviz kurundaki hareketlerdir. O nedenle ülkemizde kimse raflarda yağ fiyatları artınca dönüp ayçiçeği üreticisini pahalı üretiyor diye işaret etmesin. Özelde yağ fiyatlarında genelde gıda fiyatlarında istikrarı sağlamanın, sürprizlerle karşılaşmamanın yegâne yolu iç tüketimin iç üretimle karşılanmasını sağlayacak kadar üretebilmektir. Bu toprakların bu potansiyeli var. Ülkemiz çiftçisi hem bunun için istekli hem de ülkemize yetecek hatta yetip de artacak kadar üretecek kabiliyet ve beceridedir. Üretici daha çok üretme konusunda istekli ve hazır, yapmamız gereken ürüne sahip çıkmak, üreticinin işini kolaylaştırmaktır. Bizim Konya Şeker’de yaptığımız budur. Konya Şeker, her ürün ve her üreticiye sahip çıkmayı birinci görev olarak kabul etmektedir ve ayçiçeği ile ayçiçeği üreticisi için de güvence merkezi haline gelmiştir. Bizim tavrımız her hal ve şartta aynıdır, biz çiftçimizin yanındayız, milli üretimden yanayız ve yine çiftçimizi piyasa koşullarına ezdirmiyoruz. Bu önemli bir yaklaşım farkıdır, Konya Şeker farkıdır.” dedi.
